Sivas Özgür-Der Şubesi’nden Doğu Türkistan Eylemi
Sivas Özgür-Der Şubesi’nden Doğu Türkistan Eylemi
- 30.09.2018
- 2867 defa okundu
Sinan Ceran’ın okuduğu basın açıklaması metni:
Kıymetli basın mensupları ve değerli Sivas halkı bugün Çin Komünist devletinin Doğu Türkistan’daki Uygur Müslümanlarına yaptıklarını dilimiz döndükçe haykırmaya gayret edeceğiz.
Pekin yönetimi, Çin’de dinî azınlıkların haklarının kanunlarla korunduğunu ileri sürüyor… Hangi haklar? Namaz kılma hakkı mı mesela? Doğu Türkistan (Sincan) bölgesinde camilerin girişlerine asılan tabelalarda Komünist Parti mensuplarının, devlet memurlarının, işçilerin, emeklilerin, öğrencilerin, kadınların ve çocukların camiye giremeyecekleri yazılı; öyleyse kimin namaz kılma hakkı? Namaz tabii ki evde de kılınabilir, fakat Çin yönetiminin ‘her Müslüman aileye bir kardeş aile’ uygulaması yüzünden bu da riskli.
Ayda en az üç gün Müslüman bir ailenin evinde kalarak o evde günlük -ve gecelik!- hayatın nasıl olduğunu gözlemlemekle, Komünist Parti kriterlerine aykırı hallerin olup olmadığını öğrenmekle, “aşırılığa” dair emarelerin bulunup bulunmadığını tesbit etmekle görevli olan Çinli gayrimüslim “kardeş aile”ler, devlete düzenli olarak rapor veriyor. Evde namaz mı kılınmış? Evin hanımı yahut kızı, “kardeş aile”nin namahrem erkeğinin karşısına başörtüsüyle mi çıkmış? Karıştırılan bir çekmecede İslami bir kitap mı bulunmuş? Hepsi raporda yer alıyor. Sonra gelsin ‘rehabilitasyon’! Evin babası veya oğlu, hanımı veya kızı, icabında hepsi birden, doğru “Eğitim Yoluyla Dönüştürme Merkezi”ne!
Diktatörlük, sokaklarda, iş yerlerinde, devlet dairelerinde de yakın markaja alıyor Müslümanları. Adım başı polis çevirmesi; “Aç bakalım çantanı”, “Ver bakalım akıllı telefonunu”; İslamî bir unsur bulunursa, oracıkta derdest… Sakallıysan, başörtülüysen, zaten başka bir “aşırılık” deliline ihtiyaç yok. Ramazan’sa ve iş yerindeki amirin yahut okulundaki öğretmenin oruç tuttuğunu anlamışsa, o da yeter. Yetkililerde örgüt mensubu intibaı uyandırırsan veya onlar sana iyice gıcık gidip öyle bir yafta yapıştırırsa, mahkemeye sevk edilip ağır hapis cezası alabilirsin, hatta idam da edilebilirsin; ama daha ziyade “dönüştürme merkezi” görünür ufukta. Orada da hapis hayatı yaşıyorsun, orada da türlü çeşit eziyetler var, üstelik seni oraya gönderirken ailene haber vermiyorlar ve orada ne kadar kalacağını asla bilemezsin, ama resmiyette ceza söz konusu değil; çünkü “dinî azınlıkların hakları kanunlarla korunuyor”!
Komünist topluma intibak için ücretsiz yardım alıyorsun; öyle bakmalısın hadiseye!
Uluslararası Af Örgütü’nün (UAÖ) geçen Pazartesi günü Doğu Türkistan’daki “eğitim kampları” hakkında yayımladığı ‘ÇİN: NEREDELER? SİNCAN UYGUR ÖZEL BÖLGESİ’NDEKİ TOPLU GÖZALTILAR HAKKINDA CEVAP VERME ZAMANI’başlıklı raporu, Türk basınında maalesef hak ettiği ilgiyi görmedi. Çin’in dışında yaşayan ve Doğu Türkistan’daki yakınları hâlâ kayıp olan 100’ün üzerinde kişinin yanı sıra, Doğu Türkistan’daki toplama kamplarında işkenceye uğrayan birçok kişiyle bizzat da görüşülerek hazırlanan bir rapordan bahsediyoruz. Bugüne kadar bu konuda yapılan en ciddi çalışmalardan biri.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, 10 Eylül’de, “Sincan’daki sözde eğitim kamplarında Uygurlara ve diğer Müslüman topluluklara yönelik büyük çaplı keyfi gözaltılara ilişkin derinden rahatsız edici iddiaları” gündeme getirip, bu iddiaları araştırmak üzere bölgeye gözlemci göndermelerine izin vermesi için Çin yönetimine çağrıda bulunmuş, Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gıng Şuang ise 11 Eylül’de bu çağrıya “Çin’in egemenliğine saygı” talebiyle cevap vermişti. Pekin, UAÖ’nün söz konusu raporunu da ‘Kendi egemenlik alanımızdaki zulmümüze kimse karışamaz’ mealinde bir açıklamayla geçiştirebilir. Yine de bu raporun önemsenmesi gerektiğini düşünüyorum; zira -tıpkı İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün raporu gibi- bu rapor da Doğu Türkistan’daki Çin mezaliminin sadece Müslümanlara ait ‘marjinal bir literatür’ olmaktan çıkarak dünya çapında bilinirlik kazanmasına hizmet ediyor.
Kısa vadede değilse bile orta veya uzun vadede -uygun bir konjonktür doğduğunda- bu bilinirlik, Çin yönetiminin Doğu Türkistan’da zulümden vazgeçirilmesine yarayabilir.
***
“Çalışma veya eğitim amacıyla özellikle Müslüman nüfusun ağırlıklı olduğu ülkelere gitmek ya da Çin dışında yaşayan insanlarla iletişim kurmak da insanları şüpheli konumuna düşüren temel sebepler arasında….”
Raporda buna somut örnekler veriliyor. Mesela; Kairat Samarkan isimli bir Doğu Türkistanlı, kısa bir süreliğine Kazakistan’a gittiği için “ülkesine ihanet” şüphesiyle Ekim 2017’de gözaltına alınıp Şubat 2018’e kadar -dört ay- toplama kampında tutulmuş. Samarkan kadar ‘şanslı’ olmayanlar da var. 10 aydır kendisinden haber alınamayan Hüseyin Sagambay gibi…
Rapordan okuyalım: “Moskova Devlet Üniversitesi’nde okuyan Kazak öğrenci Bota Hüseyin, babası Hüseyin Sagambay ile en son Kasım 2017’de WeChat’te konuştu. Esasen Sincanlı olan ailesi, 2013’te Kazakistan’a yerleşmişti. Bota’nın babası 2017 sonlarında bir doktora görünmek için Çin’e geri döndü, ancak yetkililer Sincan bölgesine vardığında babasının pasaportuna el koydu. Bota daha sonra akrabalarından babasının ‘siyasi eğitim kampına’ gönderildiğini öğrendi. Sincan’daki akrabaları Bota ile tekrar iletişim kurmalarının onları zan altında bırakabileceğinden o kadar korkuyorlardı ki, babası kampa gönderildikten sonra Bota ile iletişimi kestiler. Bota, yaşadıklarını şöyle anlattı: ‘Babam sıradan bir vatandaş. Gözaltına alınmadan önce mutlu bir aileydik. Birlikte gülüp eğlenirdik. Artık gülemiyoruz ve geceleri uyuyamıyoruz. Her gün korku içinde yaşıyoruz. Bu durum annemi çok yıprattı. Babamın nerede olduğunu bilmiyoruz. Hala hayatta olup olmadığını bile bilmiyoruz. Babamı yeniden görmek istiyorum.’”
***
Ülke sınırlarını çoktan aşan Çin mezaliminin bir cüzünü de yurt dışındaki Doğu Türkistanlılardan ajan devşirme uygulaması teşkile ediyor. UAÖ’nün raporunda bu konuda şu cümleleri okuyoruz: “Çin güvenlik görevlileri, ülke dışında yaşayan topluluklar içinden ajanlar görevlendirmek için saldırganca çaba harcıyor. Ajan olmak üzere seçilen kişilerin iş birliği yapmadıkları takdirde Sincan bölgesinde yaşayan aile üyelerini gözaltına almakla tehdit edildiği ifade ediliyor. İş birliği yaptıkları takdirdeyse sevdiklerine hoşgörülü bir muamele gösterileceğine dair sözler veriliyor. Yurt dışında yaşayan topluluklar içinde kimlerin Çin’deki güvenlik görevlilerine bilgi verdiğinin bilinmemesi, şüphe ve güvensizlik tohumları ekmenin yanı sıra, yalnızlık ve korku hissini derinleştiriyor.”
İngilizce biliyorsanız ve raporun tamamını okumak isterseniz (metnin tamamı henüz Türkçeye çevrilmedi), UAÖ’nün internet sitesine bakabilirsiniz.
Değerli basın mensupları ve Sivaslı hemşehrilerimiz bugün az bir topluluk olarak burada bulunabiliriz. Ama her platformda bu zulmü dile getirmekle sorumluyuz. Lütfen kardeşlerimizin sesini bütün dünyaya duyuralım.
- Kaynak: http://www.sanalbasin.com/sivas-ozgur-der-subesinden-dogu-turkistan-eylemi-27152311
- Etiketler: Doğu Türkistan.Çin.Uygur.-Sivas.Özgür-der