• 29.06.2006
  • 1738 defa okundu

Hüseyin Celil Meselesi T.B.M.M.’de 

Doğu Türkistan uyruklu Kanada vatandaşı Hüseyin Celil’in Çin Halk Cumhuriyetinin baskısıyla Özbekistan’da tutuklanması üzerine genel merkezi Kayseri’de bulunan Doğu Türkistan Kültür ve dayanışma ve Ankara Şubemizin geçmiş günlerde Kazakistan, Kırgızistan,Özbekistan Büyükelçilikleri önünde yapmış oldukları gösteriden sonra,Ankara şube başkanımız Hayrullah Efendigil ve Türkiye’de 123 Sivil Toplum kuruluşundan oluşan Türk Dayanışma Konseyi üyeleri başta Doğu Türkistan Kültür Dayanışma Derneği Ankara Şube başkanı Hayrullah EFENDİGİL, Türkiye Kamu-Sen Genel Sekreteri Türk Büro-Sen Genel başkanı Fahrettin YOKUŞ, KTÜ Vakfı genel Başkanı Kazım ÜTÜK, Türk Dünyası Kadınları Dostluk Dayanışma Derneği Genel Başkanı Yard.Doç.Dr Şenol BAL, Türk Dünyası İnsan Hakları Derneği Genel Başkanı Abdullah BUKSUR olmak üzere İnsan Hakları İnceleme Komisyonu başkanı sayın Mehmet ELKATMIŞ’I TBMM’de makamında ziyaret ederek Hüseyin Celil konusunda kendisine bir rapor sunularak bu konu hakkında geniş bir bilgi sunulmuştur. 

 Rapor ekte :

T.B.M.M.
İNSAN HAKLARI KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA 

 Doğu Türkistanlı Hüseyin Can CELİL, Çin Hükümeti tarafından siyasi faaliyet yaptığı gerekçesiyle, 1990 yılı sonrasında defalarca tutuklanarak hapse atılmış ve sürekli işkenceye maruz bırakılmıştır. Daha sonra Kanada vatandaşlığına kabul edilen CELİL, bulunduğu Özbekistan Hükümeti tarafından Çin’e teslim edilmiştir. Kanada vatandaşlığına kabul edildikten sonra ÇİN vatandaşlığından kendiliğinden çıkan şahsın, daha önce gördüğü insanlık dışı muameleler nazara alınarak Özbekistan tarafından Çin’e teslim edilmesi kanaatimizce hukuk dışı ve tehlikelidir.
Komisyonunuzun mağdur durumda olan Hüseyin Can CELİL’e sahip çıkılması yönünde inceleme ve araştırmalar başlatarak Uluslar arası kamuoyuna anılan olayı taşıyarak haksızlığın giderilmesi ve İnsan Haklarına aykırı bu uygulamanın giderilmesi yönünde girişimlerde bulunulmasını saygıyla arz ve talep ederiz. 
 29.06.2006

123 Sivil Toplum Kuruluşundan oluşan Türk Dayanışma Konseyi Adına: 

 Hayrullah EFENDİGİL
Doğu Türkistan Kültür ve Day.Deneği Ankara Şube başkanı.
Fahrettin YOKUŞ
Türkiye Kamu Sen Genel Sekreteri Türk Büro-Sen Genel Başkanı

Kazım ÜTÜK
. KTÜ Vakfı
Genel Başkanı

Yrd.Doç.Dr.Şenol BAL
Türk Dünyası Kadınları Dostluk ve Dayanışma Derneği Genel Başkanı
Abdullah BUKSUR
Türk Dünyası İnsan Hakları
Derneği Genel Başkanı 

 EK : Hüseyin Can CELİL hakkında rapor 
 Hüseyin Can Celil

1990 lı yıllardan bu yana Doğu Türkistan’da siyasi faaliyet yaptığı gerekçesi ile Çin hükümet yetkilileri tarafından defalarca tutuklanarak hapse atılmış ve çeşitli işkencelere maruz bırakılmıştır. Daha 1997 yılında Çin işkencesi sonucu öldüğü sanılarak yol kenarına atılan Hüseyin Can Celil, yoldan geçmekte olan bir kişi tarafından bulunarak canlı olduğu anlaşılmış ve tedavisi yapıldıktan sonra Orta Asya Türk cumhuriyetlerinden Kırgızistan’a gitmiştir. Kırgızistan^da olduğu anlaşılan Hüseyin Can Celil Çin yetkililerinin isteği doğrultusunda 1998 yılında Bişkek’te tutuklanarak hapse atılmış, 9 ay süren tutukluluk süresi sonunda suçsuz olduğu mahkeme kararı ile serbest kalarak tekrar özlemini çektiği hürriyetine kavuşmuştur. Bir müddet daha Kırgızistan’da yaşayan bu soydaşımız 1999 yılında Türkiye’ye gelmiş ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Komiserliği ofisine sığınmacı olarak başvuruda bulunmuştur. Durumu incelendikten sonra BM. tarafından mülteciliği kabul olunan ve uluslar arası koruma statüsü kazanan Hüseyin Can Celil 2002 yılında Kanada hükümeti yetkilileri tarafından da durumu uygun görülerek Kanada’ya götürülmüştür. Kanada’da kaldığı süre içerisinde bir Türk Camisinde imamlık görevi de yapan Celil bey 2005 yılının 7. ayında resmen Kanada vatandaşlığına alınmıştır. Yıllardan beri akrabalarından ve dostlarından uzakta yaşama mücadelesi veren Hüseyin Can Celil 2005 yılının 11. ayında Özbek vatandaşı olan eşini ve çocuklarını da yanına alarak Özbekistan’a gitmiştir.
Kanada vatandaşı ve Uluslar arası koruma statüsünde olan Hüseyin Can Celil Özbek polisleri tarafından 26.03.2006 tarihinde tutuklanmıştır. Neden tutuklu olduğu hakkında kendisine bilgi dahi vermeyen Özbek yetkililerin asıl amacı daha sonra ortaya çıkmıştır. Şanghay işbirliği örgütü üyesi ve Çin hükümeti ile aralarında suçluların iadesi anlaşması olan Özbek hükümeti bu soydaşımızı çok az para karşılığında sattığı anlaşılmıştır. Ailesinin görüşme taleplerini dahi türlü yalanlar uydurarak engelleyen yetkililer Hüseyin Can Celil’i Uluslar arası insan hakları kuruluşlarının görüşme taleplerini de geri çevirmiştir. Başta Türkiye’de faaliyet yapmakta olan Doğu Türkistan teşkilatları ile Tüm dünyadaki Doğu Türkistan Teşkilatları ve Kanada hükümeti yoğun bir çaba sarf ederek Hüseyin Can Celil’in serbest bırakılmasını talep etmiştir. Kanada hükümetinin Özbekistan’da Elçiliği bulunmamasına rağmen, konunun ciddiyetine binaen Moskova’da bulunan Elçiliği aracılığı ile gereken resmi iletişimi sağlamış fakat Özbek hükümeti tutuklu olan Canada vatandaşının sorgusunun sürdüğünü ve kısa zamanda serbest bırakılacağını beyanla oyalama yoluna gitmiştir. Bu süre içerisinde Uluslar arası tüm kurum ve kuruluşlar Gerek Kanada hükümeti ve gerekse bizim teşkilatlarımız tarafından defalarca uyarılarak konu üzerine ciddi bir biçimde gidilmesini istenmiştir. Yoğun çabalara hiçbir olumlu cevap vermeyen Özbek hükümet yetkilileri Çin ile olan çirkin pazarlığı neticesinde öz soydaşı ve dindaşını 26.06.2006 tarihinde Çin’e teslim ederek böylece ölüm fermanının da altına kanlı imzasını atmıştır. Bu aymazlılarını aynı gün Kanada hükümetine bir teleksle bildirerek olayın artık kendilerinden çıkıp Çin hükümet yetkilileri ile takip edilmesi gerektiğini bildirmiştir. İnsanlık dışı bu uygulama karşısında şaşkınlık içerisinde kalan Kanada Dış İşleri yetkilileri uzun zamandan beri haber alamayan eş ve çocukları ile Doğu Türkistan teşkilatlarına bildirerek konunun takipçisi olacaklarını ve uluslar arası kamuoyunu yardıma davet edeceklerini beyan etmiştir. Kanada’da bulunan eşi bu haber üzerine fenalık geçirerek hastaneye kaldırılmıştır.
Doğu Türkistan halkına yıllardır yıldırma ve asimile politikası uygulayan Çin hükümeti, Amerika’da yaşayan Doğu Türkistanlıların manevi annesi, Uygur Demokrasi hareketinin lideri Rabiye Kadir hanım efendinin Urumçi ve Aksu vilayetlerinde yaşayan çocuklarını da Haziran ayı içerisinde sebepsiz olarak tutuklamıştır. Bu tutuklamanın asıl amacı başta Rabiye Kadir hanım efendi olmak üzere tüm dünyada faaliyet yürüten Doğu Türkistan teşkilatlarını susturmaya yönelik çirkin bir siyasi şantajdır.
Bu vesile ile Özbek hükümetini ve Çin hükümetini yapmış oldukları insanlık dışı hareketlerinden dolayı şiddetle nefretle kınıyor, tüm insanları bu insanlık dışı uygulamaya karşı göreve davet ediyoruz..

  • Kaynak: gokbayrak
  • Etiketler: Hayrullah EFENDİGİL, Türkiye Kamu-Sen Genel Sekreteri Türk Büro-Sen Genel başkanı Fahrettin YOKUŞ, KTÜ Vakfı genel Başkanı Kazım ÜTÜK, Türk Dünyası Kadınları Dostluk Dayanışma Derneği Genel Başkanı Yard.Doç.Dr Şenol BAL, Türk Dünyası İnsan Hakları Derneği Genel Başkanı Abdullah BUKSUR olmak üzere İnsan Hakları İnceleme Komisyonu başkanı sayın Mehmet ELKATMIŞ’I TBMM’,Doğu Türkistan