Uygur kızları 3-4 yaşından itibaren küpe takmaya başlar. Gençler ve erkekler yanlarında işlemeli, çok büyük olmayan bir hançer taşırlardı. Para koymak için kullanılan keseler, kalın kumaşlardan yapılır, ipek iple üzerine nakış işlenir ve belbağına asılırdı. Kızlar sevdiklerine kendi elleriyle işledikleri tütün torbaları hediye ederlerdi. Genç kızlar saçlarına erkekler ise kulağına, göğsüne ve doppalarına gül takarlardı.

1.KAŞKAR ZİRESİ: Kaşgar küpesi görünüşüyle altun ve gümüş simlerden oldukça ustaca yapılan gül doldurulmuş sepeti anımsatmaktadır. İlk ortaya çıkışı ve kullanışı Kaşkar olmasından dolayı "Kaşkar Ziresi" diye adlandırılmaktadır. Bu takıyı genç kızlar ve ihtiyar kadınlar takmaktadır.

2.PEYPEYZE: Bu takının görünüşü üzüm salkımına veya gül destesine benzemektedir. İnce bir işçilikle meydana getirilen peypeyze altından yapılmaktadır. Küpenin tam ortasına kıymetli taşlardan (inci, yakut gibi) kaş konmaktadır. Peypeyzeyi yalnızca genç kızlar takmaktadır.

3. İNCİ, YAKUT, YEŞİM KAŞLI KÜPELER: Altun veya gümüşten yapılır, yakut, iri inci ve yeşim taşlarından kaş konup çevresi inci veya sedefle süslenirdi. Bu küpeleri zenginler, orta halli ailelerin kadınları takardı. Yeşim taşından kaş yapılan küpeler Doğu Türkistan'da oldukça sık kullanılmaktadır.

4. ASMA ZENCİRLİK HALKALAR: Şekil bakımından yakut kaşlı küpeye benzemektedir. Mercan veya sedef boncuk konan altın zinciri aşağı sallanmaktadır. Bu küpeyi yalnızca genç kızlar takmaktadır.

5.MONCAK HALKA: İnce altının ortasına inci ve mercan yerleştirilip yapılır. Bu küpeyi kız çocukları takmaktadır.

6.AYALLAR ÜZÜKLİRİ: Kadın yüzükleri altından, kaşları ise kıymetli taşlardan yapılırdı. Bazen de bu taşın etrafı inci ile çevrilirdi. Bu yüzüğü zengin ve orta halli ailelerin kadınları ve kızları kullanmaktadır. Fakir ailelerin kadın ve kızları ise gümüş yüzük kullanmaktadır.

7. ERLER UZİGİ: Şekil bakımından kadın yüzüklerine benzer ve taşsız olur. Altın yüzüğe sahibinin ismi yazılır.

8.BİLEY UZUK: Bilezikler altın veya gümüşten yapılıp kola takılır. Üzeri filigran nakışla, kıymetli taşlar ve çıngıraklarla süslenir. Bu bilezikleri zengin ve tanınmış ailelerin kadınları ve kızları takmaktadır. Köylü kadınları ve şehirde yaşayan fakir ailelerin kadın ve kızları ise gümüşten bilezik kullanırlar.

9.ÇALA: Çok çeşitlidir. İçi oyuk, bir yüzü işlemeli mercan ve inciden kaşları vardır. Çala'nın en alt kısmı siyah ipekten saçak yapılır. Bu da saçın devamıymış gibi bir görüntü vermektedir. Çala bir bağ ile saça bağlanır. Aksesuar olarak yalnızca evli kadınlar tarafından kullanılmaktadır.

10.TUMAR: Üçgen veya dörtgen şekillerde olabilmektedir. Üzeri nakışlarla süslenmektedir. Üzerine altından, yakuttan, inci ve kıymetli taşlardan kaş işlenmektedir. İçerisine ise değişik dualar yazılan muskalar konmaktadır.

11.ALTUN TAÇ: Altından yapılmaktadır. Üzeri kıymetli taşlarla (elmas, yakut, firuze, inci gibi) süslenirdi. Yaprak şeklinde yapılan saçakları alnı yarım örterdi. Altın Taç'ı yalnızca Han hanımları kullanırdı.

     

  • Etiketler: takılar, uyghur, girl, women, man, child, uygur, jewelry, aksesuar, bay, bayan, doğu türkistan, east turkistan, kaşgar, kaxkar, kashgar, peypeyze, zire, moncak, üzük, ayal, erler,